شما در حال خواندن بیست و یکمین یادداشت (مهندسان واقعی را بشناسید) از مجموعه‌ی نبض تولید هستید.
مهندسی به عنوان یکی از پایه‌های اصلی پیشرفت تکنولوژیک و علمی جوامع مدرن، نیازمند افرادی با مهارت‌ها و ویژگی‌های خاص است. مهندسان برجسته نه تنها باید از دانش تخصصی قوی برخوردار باشند، بلکه باید مجموعه‌ای از مهارت‌های شناختی، عملی و شخصیتی را نیز در خود پرورش دهند. از میان ویژگی‌های مختلفی که یک مهندس خوب باید از آنها برخوردار باشد، حتماً چهار مورد از مهم‌ترین آنها به شرح زیر است.
۱- تفکر سیستمی و توانایی حل مسائل پیچیده: تفکر سیستمی، به عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مهندسان برتر، توسط بسیاری از صاحب‌نظران مورد تأکید قرار گرفته است. تفکر سیستمی به معنای توانایی درک ارتباطات پیچیده بین اجزای مختلف یک سیستم است. مهندسان با این نوع تفکر می‌توانند: روابط علت و معلولی و پیامدهای بلندمدت تصمیمات را پیش‌بینی کنند، الگوهای رفتاری سیستم‌ها را تشخیص دهند و راه‌حل‌هایی ارائه دهند که ناظر بر کل یک سیستم باشند، نه فقط جزئی آن. دونلا میدوز، در کتاب «تفکر در سیستم‌ها»، توضیح می‌دهد که چگونه این نوع تفکر به مهندسان کمک می‌کند تا از “راه‌حل‌های سریع” که اغلب مشکلات را در بلندمدت تشدید می‌کنند، اجتناب کنند.
۲- خلاقیت و نوآوری: خلاقیت و نوآوری در مهندسی فراتر از صرفاً “فکر کردن خارج از چارچوب” است. دکتر دیوید کلی، بنیانگذار IDEO و استاد دانشگاه استنفورد، در کتاب «ذهنیت خلاق» توضیح می‌دهد که خلاقیت در مهندسی شامل: توانایی ترکیب ایده‌های به ظاهر نامرتبط برای خلق راه‌حل‌های جدید، استفاده از تکنیک‌های تفکر موازی برای بررسی مسئله از زوایای مختلف، پرورش ذهنیت رشد و تمایل به پرسیدن سؤالات عمیق و به چالش کشیدن فرضیات موجود است. همچنین مهندسان نوآور از تکنیک‌هایی مانند طوفان فکری ساختاریافته، نقشه‌برداری ذهنی، و پروتوتایپ سریع استفاده می‌کنند تا ایده‌های خود را به سرعت آزمایش و اصلاح کنند.
۳- مهارت‌های ارتباطی و کار تیمی قوی: اگرچه ممکن است تصور شود که مهندسی یک کار انفرادی است، اما در واقع، توانایی کار مؤثر در تیم و برقراری ارتباط قوی از ویژگی‌های ضروری مهندسان برتر است. دکتر امی ادموندسون، استاد دانشگاه هاروارد، در کتاب “تیم‌های بدون ترس” تأکید می‌کند که مهندسان موفق باید توانایی: توضیح مفاهیم پیچیده به زبان ساده، گوش دادن فعال، درک دیدگاه‌های مختلف، ارائه مؤثر ایده‌های خود و ایجاد محیطی امن برای اعضای گروه را داشته باشد. علاوه بر این، مهندسان برجسته اغلب مهارت‌های رهبری قوی دارند و می‌توانند پروژه‌های پیچیده را هدایت کنند و به افراد برای رسیدن به اهداف مشترک انگیزه دهند.
۴- یادگیری مداوم و انطباق‌پذیری: در دنیای سریعاً در حال تغییر تکنولوژی، توانایی یادگیری مستمر و انطباق با فناوری‌های جدید از ویژگی‌های حیاتی مهندسان برتر است. دکتر کارول دوک در تحقیقات خود نشان داده است که داشتن ذهنیت رشد، باور به اینکه توانایی‌ها می‌توانند با تلاش بهبود یابند، برای موفقیت در حوزه‌های فنی ضروری است. مهندسان با این ویژگی: دانش خود را به‌روز نگه می‌دارند، از شکست‌ها به عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده می‌کنند، توانایی سازگاری سریع با تغییرات در پروژه‌ها یا محیط کاری را دارند و از منابع متنوع برای یادگیری استفاده می‌کنند. پیتر دراکر، متخصص مدیریت، تأکید می‌کند که در عصر دانش، توانایی «یادگیری چگونه یادگرفتن» مهم‌تر از داشتن دانش خاص است.
مهندسان برجسته ترکیبی از مهارت‌های فنی قوی و ویژگی‌های شخصیتی خاص را دارا هستند. تفکر سیستمی به آنها اجازه می‌دهد تا مسائل پیچیده را درک و حل کنند. خلاقیت و نوآوری آنها را قادر می‌سازد تا راه‌حل‌های بدیع ارائه دهند. مهارت‌های ارتباطی قوی به آنها کمک می‌کند تا در تیم‌های چند رشته‌ای موفق باشند، و یادگیری مداوم آنها را در مسیر پیشرفت نگه می‌دارد. پرورش این ویژگی‌ها نه تنها به موفقیت فردی مهندسان کمک می‌کند، بلکه به پیشرفت کل جامعه مهندسی و در نهایت، پیشرفت تکنولوژیک جامعه منجر می‌شود.
در گذر زمان، تلاش می‌کنم روایتگر تولید باشم؛ قلمم را با ناگفته‌ها آشنا کرده‌ام تا شاید بتوانم از دل صنعت، داستان‌های کمتر شنیده شده را بازگو کنم. اینجا میلاد اسمعیلی، در تلاش برای روایت لحظه‌های پیوند صنعت و انسان.