# کارگاه ایده
اینجا صفحه ی اصلی راهنمای ایده است.
در کسب و کار همه‌چیز از ایده شروع میشود! ایده‌هایی که شاید خلاقانه و مهم و تاثیرگذار نباشند اما اولین پنجره‌ای هستند که رو به دنیای کسب و کار گشوده شده و باز می‌مانند چون در طول مسیر و فرآیندهایی مثل بازاریابی، مدیریت استراتژیک، فرآیندهای ساخت، مدیریت منابع انسانی و … به آن‌ها نیاز است.
البته ایده‌پردازی به کسب و کار و اکتشاف و اختراع محدود نیست و در هر مساله‌ای برای پیدا کردن راه‌حل به آن‌ها نیاز داریم، پس دوره‌ی راهنمای ایده یک بحث مستقل است که مطالعه‌ی آن به تمام مخاطبان ویکی تولید توصیه میشود.
محبوب‌ترین اسباب بازی دوران کودکی‌ام تفنگی بود که به گمانم می‌توانست جان انسان‌ها را بگیرد! پس موقع خوابیدن کنارم می‌گذاشتم تا در شرایط اضطرار، جان غول‌ها و هیولاها و دزدان را بگیرم و با تکیه بر همین قابلیت بدون ترس و واهمه بخوابم.
البته چند باری وسوسه شدم به دیگران شلیک کنم اما نتوانستم با خودم کنار بیایم! چون اگر چیزی نمی‌شد، بر تمام خیالاتم مهر باطل می‌زد و باید شب‌ها دوباره از تاریکی می‌ترسیدم! یعنی در اعماق ذهنم می‌دانستم که این تفنگ برای آدم کشتن نیست اما به هر حال باعث می‌شد راحت بخوابم و این مساله‌ی کمی نبود.
خیلی طول کشید تا فهمیدم بزرگترها هم تفنگ اسباب بازی دارند! آن‌ها برای دلگرم شدن ایده‌هایی را پیدا می‌کنند اما قرار نیست اجرا یا حتی ارزیابی کنند؛ آن وقت دیگران تعجب می‌کنند که چرا فلانی این ایده را ول نمی‌کند !؟ یا لا‌اقل اجرایش کند ببینیم چه میشود؟ اما اصل ماجرا همان است که در کودکی دچارش بودم.
خلاصه که شاید تصمیم گرفتید از راهنمای ایده عبور کنید و سراغ مدل کسب و کار بروید، اشکالی هم ندارد چون این مجموعه پیش نیاز نیست ولی توصیه می‌کنیم که حداقل درس سوم را بخوانید تا دلبسته‌ی ایده‌های اشتباه نشوید!
فرق کارگاه و دوره‌ی آموزشی چیست؟
در دوره‌ی آموزشی، سهم زیادی از فرایند آموزش بر دوش اساتید است و روی جنبه‌های تئوری تمرکز بیشتری میشود اما در کارگاه‌ها، بخش زیادی از یادگیری به‌واسطه‌ی تلاش و تمرین کارآموز انجام میشود و جنبه‌ی عملی پررنگ است.
معمولاً برای موضوعات کاربردی، مثل ایده‌پردازی یا طراحی یا نقشه‌کشی، ترکیبی از دوره‌های نظری و کارگاهی برگزار میشود تا یادگیری عمیق‌تر و کاربردی‌تری باشد، با این حال از آن‌جایی که اکثر کاربران ویکی‌تولید می‌خواهند سریع‌تر به مباحث اصلی برسند، تصمیم گرفتیم به جای یک دوره‌ی کامل و ترکیبی، یک کارگاه آموزشی برای ایده‌پردازی داشته باشیم تا با صرف زمان و هزینه‌ی کمتر به سطح مطلوب‌تری از خلاقیت برسید.
آیا تمام ضروریات خلاقیت را بررسی می‌کنیم؟
قطعاً خیر! موضوع خلاقیت و تکنیک‌های ایده‌پردازی بسیار گسترده است و بررسی آن‌ها به صدها ساعت زمان نیاز دارد. در این دوره مباحث و تکنیک‌های منتخب ایده‌پردازی را بررسی می‌کنیم تا در کمترین زمان به ابزارهای کاربردی مجهیز شویم اما برای عمیق شدن در مباحث ایده باید زمان بسیار بیشتری صرف کنید و به دوره‌های دیگری مراجعه کنید.
توصیه می‌کنیم قبل از خرید اشتراک، فهرست مطالب را در همین برگه مشاهده کنید تا از تناسب آن با نیازتان اطمینان حاصل کنید.
ایده پردازی چه ربطی به تولید دارد؟
ایده‌پردازی به همه چیز ارتباط دارد. به زودی در دوره‌های طراحی محصول و فرایند، پیش‌بینی تقاضا، بازاریابی و … می‌بینید که تکنیک‌های ساده‌ی این دوره برای حل بعضی مسائل و مشکلات مهم کارایی خواهند داشت.
آیا لازم است حق اشتراک بخرم؟
به‌صورت کلّی خیر! دسترسی به محتوای نوشتاری بسیاری از درسهای این دوره رایگان است و برای مطالعه‌ی عمومی کفایت می‌کند. اما لازمه‌ی تقویت مهارت‌های ایده‌پردازی تمرین است و این دوره جنبه‌ی کارگاهی و تمرینی دارد (نه نظری)، لذا فقط به دوستانی خرید اشتراک را توصیه می‌کنیم که قصد استفاده از تمرین‌ها را دارند یا می‌خواهند فایل‌های صوتی مربوط به آن را گوش کنند.
خرید اشتراک چه مزایایی دارد؟
- دسترسی به ۱۱۰ دقیقه فایل صوتی که برای کارگاه ایده‌پردازی هستند.
- دسترسی به ۵ درس اصلی (پریمیوم) و ۲ درس تکمیلی (دروس یازده و دوازده)
- دسترسی به تمرین‌ها
آیا تمام درس‌ها فایل صوتی دارد؟
در فهرست درس‌ها می‌بینید که بعضی درس‌ها شامل فایل صوتی نیستند، چون در قالب مثال و نکات ساده‌ای هستند که به سادگی قابل فهم هستند و استفاده از فایل صوتی برای آن‌ها توجیهی نداشت.
تمرین‌ها چگونه بررسی میشود؟
تمرین‌ها در درجه‌ی اول برای تقویت مهارت‌های شما در اپده‌پردازی است و انتظار نداریم که خروجی شگفت‌آور و بی‌نقصی داشته باشید.
با این حال، همه‌ی تمرین‌های شما بررسی میشود و اگر نکته‌ای برای بهبود آن‌ها داشته باشیم مطرح می‌کنیم.
برای مشاهده‌ی تمرین‌هایی که ارسال کردید و نظراتی که توسط پشتیبان ارسال میشود، کافیست از منوی اصلی به حساب کاربری مراجعه کنید.
آیا می‌توانم چند بار یک تمرین را انجام دهم؟
سیستم به‌صورت خودکار فقط اولین تمرین ارسال شده را به خودتان و پشتیبان نشان می‌دهد، لذا قبل از ارسال روی آن‌ها فکر کنید تا هم کارتان را جدی گرفته باشید و هم فهرست تمرین‌هایتان منظم و دقیق باشد.
آیا برای همیشه به تمرین‌ها دسترسی خواهیم داشت؟
اعتبار دوره‌های اشتراکی یک ماه است و پس از آن به پاسخ‌های قبلی و نظرات پشتیبان دسترسی ندارید.
البته در صورت نیاز می‌تواند پیامی برای بخش پشتیبانی ارسال کنید تا پیام‌ها و نظرات قبلی برای شما ارسال شود، اما به‌صورت کلّی تا سه ماه پس از پایان اشتراک، تمرین‌های ارسالی شما از سیستم ویکی‌تولید حذف میشود و امکان ارسال آن‌ها را نخواهیم داشت.
فهرست درسهای دوره
در ادامه فهرست درسهای منتشر شده برای کارگاه ایده را مشاهده می‌کنید، اما قبل از آن به نکات زیر توجه کنید:
- این راهنما مختص تولید نیست و برای تمام فعالان حوزه‌ی کسب و کار قابل استفاده است.
- لطفا برای ارتقا کیفیت، در صورت مواجه شدن با اشکالات فنی و نگارشی اطلاع‌رسانی نمایید.
هر کسی ایده را با نگاه خودش می‌بیند چون با چشم قابل رویت نیست و ابعاد، رنگ و شاخصه‌های معلومی ندارد؛ در این درس هم قرار نیست حرف قطعی بزنیم اما تلاش کردیم تا برداشت خودتان را داشته باشید و زیرساخت استفاده از درسهای بعدی فراهم شود.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- تعریف ایده چیست؟
- ایده‌ی کسب و کار چیست؟
- بررسی مهم‌ترین ویژگی‌های ایده
متن + ۱۱ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
دسترسی به محتوای صوتی برای تمام کاربران آزاد است.
خیلی‌ها به موضوع خلاقیت و ایده علاقه ندارند و فقط دنبال یک زمینه‌ی کاری مناسب هستند؛ البته هدفِ راهنمای ایده هم چیزی جز این نیست اما مسیری که انتخاب کردیم شاملِ مباحث و روش‌های مختلفی میشود که مطالعه و یادگیری آن‌ها زمان می‌خواهد؛ پس درس سوم را آماده کردیم تا این دسته از مخاطبین شانس خود را امتحان کنند و بدون قوانین اسکمپرس و طوفان فکری و … به نتیجه‌ی قانع‌کننده برسند.
برای عزیزانی که ترجیح می‌دهند فرآیند اصولی را طی کرده و راهنمای ایده را تا آخر بخوانند، این درس شبیه یک مقدمه و تمرین ذهنی برای ورود به مباحث جدی‌تر است.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- فهرست‌های علایق و مهارت‌ها برای انتخاب ایده
- بررسی چالش‌های شخصی
- تمرکز روی نیاز بخش‌های مختلف بازار
- بهینه‌سازی کسب‌وکارهای موجود
- الگوبرداری از یک کسب‌وکار برای سایر حوزه‌ها
متن + ۱۶ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین دارد
به صورت کلی هر جا که به راهکار نیاز باشد با ایده‌ها سر و کار داریم یعنی اهمیت آن‌ها روشن است چون بخشی از موفقیت و شکست در گروی آن‌هاست، اما این یک مساله‌ی کلی است و یک ایده‌ی خاص لزوما مهم نیست! در متن درس بارها از ایده‌هایی مثال میزنیم که ظاهرا مهم هستند اما عملا بود و نبودشان تاثیر زیای ندارد؛ حتی از مواردی صحبت می‌کنیم که ایده برای شخصی مهم است اما برای دیگران نمی‌تواند فاقد ارزش باشد.
مطالبی که در این درس مطرح میشود کمک می‌کند که هر ایده‌ای را جدی فرض نکنید و گاهی هم آن‌ها را جدی بگیرید با آنکه شاید ظاهر آسانی دارند.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- بررسی جایگاه ایده در موفقیت کسب‌وکار
- پارامترهای مهم در تعیین اهمیت ایده
متن + ۱۱ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین دارد
هیچ‌کس متوجه زحمات و ارزش ایده‌مان نمی‌شود بلکه بر مبنای صحبت‌ها و توصیف‌های ما قضاوت می‌کنند، پس همانطور که روی جزئی‌ترین نکات ایده کار می‌کنیم باید برای ارائه‌ی آن آماده باشیم تا جذاب و گیرا و متقاعدکننده باشد.
اصولاً برای بسته‌بندی و توصیف زیبای ایده‌ها به مهارت‌های کلامی و نوشتاری نیاز داریم که یادگیری آن‌ها به زمان نسبتاً زیادی نیاز دارد، اما در این درس یه نکاتی اشاره می‌کنیم که کاملاً زودبازده هستند اما تأثیر زیادی دارند.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- اصل ساده‌گویی و انتقال پیام اصلی
- اصول کلامی برای معتبر کردن ایده
- روش‌هایی برای برانگیزش احساسی
- تکنیک تعلق گروهی
متن + ۲۰ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین دارد
خلاقیت به‌صورت ناگهانی تقویت نمی‌شود بلکه به تمرین نیاز دارد. با این حال معمولاً تمرین‌ها به نتیجه نمی‌رسند چون تأثیرشان آهسته است و افراد از پیگیری آن‌ها خسته می‌شوند. پس راه‌حل چیست؟
می‌توانیم از تمرین‌های خلاقیت فاصله بگیریم و بعضی عادت‌های روزانه مثل خواندن خبر و مطالعه و … را اصلاح کنیم تا به تقویت ذهن کمک کنند، پس در این درس عادت‌هایی را پیشنهاد می‌کنیم که خسته‌کننده نیستند اما به مرور زمان، قدرت ایده‌پردازی را تقویت می‌کنند.
در این درس چند عادت ساده را فهرست کردیم که شامل مواردی مثل زیر هستند:
- عادت‌های یادگیری
- عادت‌های مطالعه
- عادت به عادت نکردن
متن + ۱۴ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین ندارد
احتمالاً در مورد فاز آلفای مغز شنیده‌اید که نیم‌کره‌های راست و چپ مغز فعال می‌شوند و ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه در ارتباط با هم قرار می‌گیرند. در این حالت استرس نداریم، عصبانی نیستیم و ذهن آمادگی زیادی برای ایده‌پردازی دارد طوری‌که بخشی از مسائل ذهنی را خود به خود حل می‌کند.
در این درس با انواع امواج ذهنی و ارتباط آن‌ها با حالت‌های روحی و رفتارهای انسان را درک می‌کنید.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- آیا موضوع امواج مغز واقعیت دارد؟
- فاز گاما
- فاز بتا
- فاز آلفا
- فاز دلتا
- فاز تتا
متن + ۱۲ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین ندارد
طوفان فکری نام مجموعه روش‌هایی است که برای ایده‌پردازی و حل مساله استفاده میشود و اکثر شما با نوع کلاسیک آن آشنا هستید اما روش‌ها و سناریوهای مختلفی برای آن معرفی شده که اکثرا از وجود آن‌ها بی‌اطلاع هستند.
در این درس هم با طوفان فکری آشنا می‌شوید و هم شیوه‌ی اجرای نوع کلاسیک آن را یاد می‌گیرید، البته خیلی از دوستان ویکی‌تولید بنا بر اطلاعات قبلی خود ترجیح می‌دهند از این درس عبور کنند اما نکات مطرح شده کاملا برای ادامه‌ی دوره ضروری هستند و توصیه می‌کنیم حتما نگاهی به محتویات این بخش داشته باشید.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- طوفان فکری چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
- چهار قانون اوسبورن
- شیوه‌ی برگزاری طوفان فکری کلاسیک و نکاتِ آن
متن + ۱۹ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین دارد
از درس هشتم تا درس دوازدهم در مورد تکنیک‌های ایده‌پردازی صحبت می‌کنیم. البته صدها تکنیک مختلف وجود دارد که به همه‌ی آن‌ها اشاره نمی‌کنیم اما رایج‌ترین و ساده‌ترین آن‌ها را در این درس‌ها یاد می‌گیرید.
در این درس فهرست کامل ایده‌های دوره را مشاهده می‌کنید و مواردی که ساده‌تر هستند و توضیحات کمتری دارند در همین بخش معرفی کردیم و سایر موارد را به درسهای دیگر موکول می‌کنیم.
در این درس، بیشتر از ده تکنیک ایده‌پردازی را فهرست کردیم و بعضی از آن‌ها را توضیح دادیم که شامل موارد زیر هستند:
- تکنیک دفتر خالی
- طوفان فکری نوشتاری
- فهرست خصوصیات
- پیاده‌روی فکری
- ایفای نقش
- نوشتن آزاد
- تمثیل
متن بدون فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
فایل صوتی ندارد
تمرین دارد
تکنیک SCAMPER از هفت روش مختلف ایده‌پردازی برای بررسی واگرای یک مساله تشکیل شده است که بسیاری از افراد در جلسات طوفان فکری گروهی و انفرادی از چند روش آن استفاده می‌کنند؛ معمولا افراد نمی‌دانند که این روش‌ها اجزای یک پازلِ ایده‌پردازی هستند و تصمیم گرفتیم به‌جای بررسی موردی آن‌ها یک درس کامل را به این تکنیک‌ها اختصاص دهیم.
خیلی از دوستانی که مشترکِ دوره‌ی راهنمای ایده نیستند می‌توانند با همین روش‌ها تا حد زیادی به ایده‌های خلاقانه برسند.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- تکنیک SCAMPER چیست و از کجا آمده است؟
- معرفی هفت روش SCAMPER به همراه مثال
- معرفی سه روش تکمیلی SCAMPER
متن + ۱۶ دقیقه فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
دسترسی به محتوای صوتی فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
تمرین دارد
در تکنیک ارتباط اجباری تلاش می‌کنیم که خارج از چهارچوب فکر کنیم و یکی از روش‌های مؤثر برای ایده‌پردازی خلاق است. این تکنیک ساده را در قالب یک درس جداگانه بررسی کردیم تا بیشتر مثال بزنیم و روی آن تمرین کنیم.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- معرفی تکنیک ارتباط اجباری
- مثال از کاربرد تکنیک ارتباط اجباری
متن بدون فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
فایل صوتی ندارد
تمرین دارد
نگاشتِ ذهنی یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین ابزارهایی است که در حوزه‌های مختلفِ آموزش، حلّ مساله، یادگیری، برنامه‌ریزی و … استفاده میشود و برای ایده‌پردازی انفرادی و گروهی به کار می‌رود.
جالب است که در سال‌های اخیر بسیاری از کاربرانِ اینترنت ترجیح می‌دهند به‌جای جست‌و‌جوی اینفوگرافیک‌ها یا مقالات از نگاشت‌های ذهنی استفاده کنند چون کمک می‌کند بسیاری از مفاهیمِ پیچیده را ساده‌تر بفهمند و با این اوصاف اگر با نگاشت ذهنی یا طریقه‌ی ایجاد آن آشنا نیستید حتماً این درس را مطالعه کنید.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- نگاشتِ ذهنی چیست و چگونه مطرح شده است؟
- نحوه‌ی ترسیم نگاشتِ ذهنی
- بررسی کاربرد نگاشتِ ذهنی در جلسات طوفان فکری
متن بدون فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری برای تمام کاربران آزاد است.
فایل صوتی ندارد
تمرین دارد
دو تکنیک استخوان ماهی (دیاگرام علت و معلول یا ایشیکاوا) و پنج چرا (چراها) برای ریشه‌یابی و بررسی عمیق‌تر مسأله استفاده می‌شوند و مکمل یکدیگر هستند و در این درس، استفاده از آن‌ها را به‌صورت کاربردی یاد می‌گیرید.
در این درس موارد زیر را بررسی می‌کنیم:
- معرفی تکنیک پنج چرا
- معرفی دیاگرام علت و معلول
متن بدون فایل صوتی
دسترسی به محتوای نوشتاری فقط برای اعضای دوره امکان‌پذیر است.
فایل صوتی ندارد
تمرین دارد
