اینجا راهنمای مجموعه مدیریت و برنامهریزی تولید است، خوش آمدید.
دو قلمرو «برنامهریزی تولید» و «کنترل تولید» ارتباط نزدیکی دارند و در بسیاری از منابع، به طور همزمان و با عنوان «برنامهریزی و کنترل تولید» به آنها پرداخته میشود. همچنین ماهیت مباحث این دو حوزه، از جنس «مدیریت» هستند و بخشی از «مدیریت تولید» و به صورت کلّیتر «مدیریت عملیات» به حساب میآیند. در این درس تلاش میکنیم، تصویر نسبتاً شفافی از برنامهریزی و کنترل تولید ارائه کنیم و فعالیتهای مرتبط با آنها را تا حدی بشناسیم.
مواره ممکن است برنامهها مطابق انتظار جلو نروند و با شرایطی مواجه شویم که به اعمال تغییراتی در برنامههای قبلی، تنظیم برنامههای جدید یا مداخله در عملکرد واحدهای عملیاتی نیاز باشد. ضمن این که حتی اگر برآوردمان از میزان احتمالی تقاضا و عرضه دقیق باشد، کماکان ممکن است در بعضی جزئیات اشتباه کرده باشیم یا واحدهای عملیاتی به هر علتی، مطابق برنامه عمل نکنند. لذا باید مکانیزمی برای شناسایی و اصلاح انحراف داشته باشیم که اصطلاحاً نظارت و کنترل نامیده میشود.
اگر بخواهیم برای یک واحد تولیدی برنامهریزی کنیم، سوالات زیادی به ذهن میرسند که راه رویارویی با آنها را بلد نیستیم. برای مثال، آیا بهتر است همهی تصمیمها را در یک برنامه انعکاس دهیم یا چند برنامه مختلف داشته باشیم؟ برای برنامهریزی روی چه موضوعاتی تمرکز کنیم و کدام تصمیمها را زودتر بگیریم؟ مدلهای متعددی برای برنامهریزی و کنترل تولید ارائه شده است که به این سوالات میدهند. در این درس با یکی از این مدلها آشنا خواهید شد.
برنامه ریزی تجمعی عنوانی است که برای برنامهریزی ظرفیت در میانمدت استفاده میکنیم. برای افق زمانی میانمدت مناسب است که جای برنامهریزی برای هر محصول به صورت جداگانه، محصولات مشابه را در گروههای مشترک قرار داده و برای هر گروه به صورت تجمعی برنامهریزی کنیم. اما حتی در شرایطی که فقط یک محصول داریم و گروهبندی مقدور نیست، کماکان برنامهریزی برای آن در میانمدت مفید است. در این درس، توضیحاتی در مورد برنامه ریزی تجمعی ارائه خواهیم کرد.
روشهای ریاضی متنوعی برای برنامهریزی تجمعی معرفی شده است، با این وجود کماکان آزمون و خطا رایجترین و پرکاربردترین روش آن است. برای آزمون و خطا، مقادیر مختلفی برای خروجیها، موجودیها و سایر موارد در نظر میگیریم تا ببینیم سود در ازای کدام بیشتر است. در این درس، چند نمونه مختلف از برنامههای تجمعی را با روش آزمون و خطا تنظیم خواهیم کرد.
برنامهریزی زمانبندی اصلی (Master Scheduling یا MSP) فرایندی است که در امتداد خرد کردن یا غیرتجمعی کردن برنامه تجمعی (Aggregate Plan) صورت میپذیرد. این فرایند سه خروجی اصلی دارد که: برنامه زمانبندی اصلی (MSP)، موجودی در دسترس (POH) و موجودی قابل قول دادن (ATP) هستند. در این درس با فرایند برنامهریزی زمانبندی اصلی و خروجیهای آن آشنا خواهید شد.