شما در حال خواندن درس تعریف کسب و کار از دوره ی تصمیم گیری برای ورود به کار تولید هستید.
بسیاری تصمیم میگیرند تولید کننده باشند و مسیر زندگی خود را تغییر دهند و معمولا اولین سوالاتشان این است که چه تولید کنیم !؟ چقدر سرمایه میخواهد؟ احتمال موفقیت چقدر است؟
اولین مرحله هم اغلب مراجعه به اینترنت است و جست و جوی مقالات و دیدن نظرات بی نام و نشان از گروهی متخصصان رایگان اهل همدلی و کمک! تازه حرفهای خاله و شوهر خاله هم او را به وجد میاورد، چون پسر خاله ی دوستشان کاری مشابه کرده و امروز بنز سوار میشود.
اتفاقات طوری رقم میخورند که فکر میکند قرار است اتفاق بزرگی رقم بخورد … اما هنوز هم هیچ پاسخی برای سوالاتش ندارد، حداقل آنقدر محکم و دقیق نیستند که ریسک کند، اما دوستش پیشنهاد خوبی میدهد! مراجعه به یک مشاور تولید خبره، تصمیمی که ممکن است درست باشد اما در بسیاری از مواقع به درستی انجام نمیشود.
تعریف کسب و کار به زبان ساده
اگر از کسی که مطالعه نداشته بپرسیم کسب و کار چیست ؟! احتمالا میگوید کاری که برای رسیدن به پول انجام میشود. حالا بر مبنای همین تعریف سعی کنید به سوالات زیر جواب دهید:
سوال ۱٫ آیا اگر کسی موبایلی را در دیوار بفروشد یک کسب و کار شکل گرفته است ؟
سوال ۲٫ آیا اگر کسی به صورت غیر قانونی پول در میاورد صاحب کسب و کار است؟
سوال ۳٫ آیا یک نفر به تنهایی میتواند یک کسب و کار بوجود بیاورد؟
سوال ۴٫ آیا کسب و کار فقط با هدف کسب درآمد شکل میگیرد؟
سوال ۵٫ آیا کارمندی نوعی کسب و کار است؟
برای کسب و کار تعریف های زیادی وجود دارد و معمولا صحبت از آنها به بحثهای طولانی و بی نتیجه میرسد، پس برای احتیاط یکی از کاملترین انواع آن را برایتان انتخاب کردیم:
به فعالیتهای منظمی که ارزشی را عرضه میکنند (خدمات، کالا، دانش و …) تا ارزشی را بدست بیاورند (پول، اعتبار، تاثیر اجتماعی و …) کسب و کار گفته میشود.
اولین نکته ی این تعریف منظم بودن فعالیت است، یعنی اگر یک حرکت سودآور فقط برای چند بار تکرار شود یا نظم خاصی نداشته باشد دیگر کسب و کار نیست.
اگر کسی گاه و بیگاه خرید و فروش سکه یا ارز انجام میدهد به هیچ عنوان یک کسب و کار ندارد اما اگر همین اقدامات را بصورت برنامه ریزی شده انجام بدهد صاحب کسب و کاری از نوع تجارت است.
نکته: اگر برای کسب درآمد یک یا چند فعالیت موردی انجام شود صرفا یک حرکت اقتصادی است.
نکته دوم: کسب و کار نوعی حرکت اقتصادی منظم است.
سوال دوم آن است که حرکت اقتصادی منظم اما غیرقانونی یک کسب و کار است؟
در هیچ یک از تعاریف کسب و کار اشاره ای به قانونی بودن آن نشده است اما اکثرا روی ایجاد ارزش هم عقیده هستند، پس دو حالت میتواند وجود داشته باشد:
- اگر فعالیتی منظم و سودآور باشد اما ارزشی ایجاد نکند از چهارچوب تعریف کسب و کار خارج میشود، مثل مجموعه ای که پیش پرداخت ساخت یک برج را تمام و کمال دریافت کرده اما نمیخواهد آن را بسازد یا طلا فروشی که جنس تقلبی میفروشد.
- اگر فعالیتی منظم و سودآور باشد، اما ارزشی که ارائه کرده قانونی نباشد نوعی کسب و کار محسوب میشود، مثل مغازه ای که بدون مجوز اتحادیه محصولاتی را برای فروش گذاشته است.
سوال سوم در مورد تعداد نفرات یک کسب و کار است، آیا کسب و کار یک نفره هم داریم ؟
در تعریف کسب و کار هیچگونه قید و شرطی برای تعداد افراد وجود ندارد، پس جواب مثبت است مگر آنکه از اصطلاح شرکت استفاده شده باشد.
شرکت کسب و کاری است که بصورت چند نفره اداره میشود.
بسیاری از آرایشگران، فروشندگان، پزشکان، مهندسان، وکلا، تعمیرکاران، تراشکاران، تعمیرکاران و … کسب و کار خود را بصورت انفرادی مدیریت میکنند.
در سوال چهارم مطرح کردیم که آیا داشتن درآمد مالی یکی از ملاکهای کسب و کار است؟
افراد مختلف به این سوال جوابهای متفاوتی میدهند، چون ممکن است تعریف کسب و کار در ذهن آنها متفاوت باشد و بسیاری از آنها روی ارزش مالی تاکید داشتند.
تعریفی که ما گفتیم از ارائه ی ارزش برای دریافت ارزش صحبت میکند، یعنی ممکن است یک سرمایه گذار، تصمیم بگیرد برای حمایت از معلمان بازنشسته شرکتی را تاسیس کند و بدون دریافت پول خدمات ارائه دهد، در این حالت کسب درآمدی اتفاق نیفتاده اما یک ارزش اجتماعی خلق میشود.
و اما سوال آخر! گاها مطرح میشود که این تعریف کسب و کار در مورد کارمندی هم جواب میدهد چون آنها برای سازمان خود ارزشی را ارائه میکنند و در ازای آن پول میگیرند و این چه فرقی با تعریف کسب و کار دارد؟
جواب بدیهی این سوال آن است که کسب و کار یک انسان نیست! بلکه مجموعه فعالیتهایی است که انسان میتواند مالکش باشد یا به آن کمک کند و یک کارمند مالک محل کارش نیست، بلکه فقط به آن کسب و کار کمک میکند.
تفاوت کسب و کار با کارآفرینی چیست؟
روزانه کسب و کارهای زیادی ایجاد میشوند اما آیا صاحبین آنها کارآفرین هستند؟ گاهی میشنویم که افراد میخواهند برای مشاوره ی کارآفرینی مراجعه کنند اما نهایتا آنچه مطرح میشود هیچ ارتباطی ندارد.
در این دوره میخواهیم راه اندازی یک کسب و کار در حوزه ی تولید را یاد بگیریم و شاید کارآفرین بودن یا نبودن تاثیری در نتیجه نداشته باشد اما مهم است که بدانیم کارآفرین هستیم یا نه؛ علت را در همین بخش توضیح میدهیم.
پیتر دراکر اعتقاد دارد که کارآفرین کسی است که با سرمایه خود کسب و کاری را شروع و به سبب آن در محیط و ارزشهای آن تغییرات مثبتی ایجاد میکند.
زمانی که از تغییر مثبت صحبت میکنیم، یعنی در یکی از بخشهای کسب و کار تغییری اتفاق افتاده که نتایج بهتری داشته و کاری انجام شده که قبلا توسط کسب و کارهای دیگر انجام نشده است.
البته نمیتوانیم کارآفرینی را تعریف کنیم و نامی از یوزف آلویس شومیپتر، اقتصاد دان برجسته قرن بیستم نبریم؛ به اعتقاد او کارآفرین میخواهد و میتواند که یک ایده یا ابتکار را به نوآوری تبدیل کند.
چون کارآفرینی نوعی کسب و کار است میخواهیم آن را در قالب تعریف کسب و کار هم بررسی کنیم:
به هر اقدامی که بصورت منظم و نوآورانه ارزش یا ارزشهایی را عرضه کرده و در ازای آنها ارزشی را بدست میاورد، کارآفرینی میگویند.
با توجه به آنچه از کارآفرینی تعریف کردیم، کسب و کار زمانی یک کارآفرینی خواهد بود که در نحوه ی اجرای آن تغییراتی ایجاد شده باشد، یعنی در طراحی محصول یا نحوه ی ارائه خدمات، یا شیوه ی بازاریابی، یا کانال ارتباطی و … روش جدیدی استفاده شود با این هدف که به نتایج و عملکرد بهتری دست پیدا کند.
چرا مهم است که بدانیم کارآفرین هستیم یا نه؟
شاید توقعمان از میزان سود یک سوپر مارکت در خیابان پرتردد شمال تهران حدود ۱۲ میلیون تومان در ماه باشد، ضمن اینکه شاید دو تا چهار ماه زمان لازم باشد تا مشتریان به خرید از آن عادت کنند.
خواربارفروشی نوعی کسب و کار است که نمونه های زیادی هم دارد، به همین علت اطلاعات بالا را پیش بینی کردیم و اگر شخصا سوپرمارکتی با شرایط بالا را تاسیس کردیم اما در یک سال به سود نرسیدیم میفهمیم که مشکلی در کارمان وجود داشته است.
کارآفرینی اما دیگر شباهت زیادی به یک کسب و کار معمولی ندارد! هنوز هیچ یک از شیوه های جدید آن ارزیابی نشده و ممکن است ماهها و سالها زمان بخواهد تا به سود اندکی برسد و به همین علت استراتژی های مختلفی میخواهد و حتی برنامه ریزیهای کاملا متفات.
در ویکی تولید حواسمان هست که تا پایان دوره هر دو حوزه را کاملا بررسی کنیم اما زمانی این تفکیک برایتان مفید است که بدانید فعالیت شما در کدام دسته قرار دارد.
در دنیای تخصصی و حرفه ای امروز قشنگ نیست که یک تولیدکننده اشتباها خود را کارآفرین بنامد.
تفاوت کارآفرینی با اشتغال زایی چیست؟
کارآفرینی همان اشتغال زایی نیست!
در کارآفرینی کار جدیدی خلق میشود، یعنی شکل جدیدی از یک کار را بوجود میاورند تا نتایج بهتری داشته باشد.
اشتغال زایی یعنی به کار گرفتن نفرات و پرداختن پول به آنها که ممکن است در قالب یک کسب و کار معمولی باشد یا کارآفرینی، مثل یک تولیدی پوشاک که ۴۲ نفر نیروی کار دارد هیچ کار جدیدی نکرده و کارآفرین نیست اما در اشتغال زایی موفق بوده است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.