سوله یا Shed، سازه ای فلزی با سقف شیب دار و دهانه ی بزرگ (نسبت به ابعاد سازه) است که برای تاسیس مراکز تولیدی، سالن های ورزشی، فروشگاه ها، خدمات صنعتی، انبارها، مراکز درمانی موقت  و … مورد استفاده قرار می گیرند؛ پیش از آشنایی با ملاک های انتخاب، لازم است درمورد ساختار و انواع سوله آگاهی داشته باشید که در این مقاله بررسی میشود.

میتوانید علاوه بر مطالعه ی این مقاله شنونده ی فایل صوتی آن نیز باشید، همچنین برای مشاهده ی سایر مباحث دوره ی ایجاد مراکز تولیدی روی بنر کلیک کنید.

آیکون سوله

انواع سوله کدامند ؟

انواع سوله شامل موارد زیر است که ساختار و کاربردشان در سه دسته ی تیر ورفی، خرپایی و UBM مورد بررسی قرار میگیرد.

سوله های تیر ورقی (سنگین یا سنتی)

قدیمی ترین انواع سوله از تیر ورق ساخته میشوند که در آنها بعلت طول و وزن زیاد تیر و ستون های اصلی، استفاده از پروفیل امکان پذیر نیست.

در فرآیند ساخت انواع سوله های تیر ورقی عموما قاب ها و ستون ها پس از جوشکاری به محل احداث آن منتقل و با کمک پیچ و مهره یا جوشکاری به یکدیگر متصل میشوند و سازه ی اصلی را بوجود میاورند.

در اتصال پیچ و مهره، مدت زمان مونتاژ، طولانی ولی استحکام و دوام سازه بیشتر است و امکان جدا سازی اجزای سوله (در صورت نیاز به انتقال سوله) وجود خواهد داشت.

نکته ی مهم آن است که با افزایش طول دهانه ی سوله، وزن سازه بصورت تصاعدی افزایش یافته و در صورت نیاز به دهانه عریضتر لازم است سازه های خرپایی یا سبک مورد استفاده قرار بگیرند.

سوله ی تیرورقی یا سنگین یا سنتی

سوله های خرپایی (یا سبک یا HSS)

میتوان سازه ی سوله را به جای استفاده از تیرها و ستون های عریض و یکپارچه، از اتصال خرپایی پروفیل های استاندارد ایجاد کرد که استحکام مناسبی داشته و امکان ساخت سوله هایی با شکل و معماری خاص را امکان پذیر میکند.

سوله های تراس، خرپایی یا سبک

بعنوان یک ملاک مقایسه، میزان فولاد مصرفی و وزن سوله های خرپایی در سازه هایی با دهانه ی بزرگتر از ۱۵ متر به مراتب کمتر از سوله های تیر ورقی است. (در دهانه هایی با عرض کمتر، معمولا  قیمت تمام شده و وزن سازه برای سوله های تیر ورقی مقرون بصرفه تر است)

به علت وزن کمتر، انواع سوله های خرپایی نسبت به سوله های سنگین به آرماتور بندی و فوندانسیون های بسیار سبک تر و کم هزینه تری نیاز دارند، همچنین جداسازی قطعات و انتقال آن ها به محل جدید امکان پذیر است.

سوله ی Truss HSS یا خرپا

سوله های یو بی ام (UBM)

برای ساخت سوله های یو بی ام، ورق های گالوانیزه را شکل داده و به یکدیگر می دوزند. این سوله ها  نسبت به انواع خرپایی و تیر ورق عایق های بهتری برای حرارت هستند، اما با توجه به استفاده از پلی اورتان در پوشش سقف، نمی توانند برای فعالیت های گلخانه ای، بهداشتی، خوراکی، پرورش دام و … مورد استفاده قرار گیرند. (عایق های پلی اورتان جاذب آلودگی هستند و قابلیت ضدعفونی شدن ندارند.)

با توجه به ساختار سوله های یو بی ام، استفاده از جرثقیل سقفی، تحت هیچ شرایطی امکان پذیر نیست.

سوله های یو بی ام یا UBM

ملاک های انتخاب سوله

انتخاب سوله ی مناسب یکی از کلیدی ترین تصمیمات در حوزه ی تولید است.

ممکن است نظرات مشاوران ملکی یا فروشندگان سوله تا حد زیادی بازگوکننده ی حقایق نباشند، پس به صورت شخصی و با آگاهی از شاخص های تاثیرگذار اقدام به بررسی نمایید.

ملاک اول – محل  قرارگیری سوله

پارامترهای زیر در انتخاب محل قرارگیری سوله تاثیرگذار هستند:

فاصله تا نقاط استراتژیک

فاصله ی محل تولید از تامین کنندگان مواد اولیه یا خریداران محصولات می تواند در روند کسب و کار و هزینه های متغیر تاثیر قابل توجهی داشته باشد.

آلودگی های صوتی یا زیست محیطی

اگر تجهیزات یا فعالیت های شما آلودگی های صوتی یا زیست محیطی به وجود می آورند، وضعیت همسایگان و امکان صدور مجوز در منطقه را بررسی نمایید.

مناطق متمرکز

بسیاری از اوقات تولیدکنندگان در مناطق خاصی متمرکز شده و غالب مشتریان برای دریافت خدمات یا محصولات به همان مناطق مراجعه می نمایند. شرایط تولید در مناطق متمرکز را حتما بررسی کنید.

امنیت و نگهبانی

تجهیزات و مواد اولیه ی موجود در محل تولید  بخش مهمی از سرمایه ی شما محسوب می شوند.  به امنیت منطقه توجه کنید. بهتر آن است در شهرک های صنعتی معتبر،  اقدام به خرید یا اجاره  ی سوله نمایید تا امنیت آن توسط انتظامات و دوربین های مداربسته تضمین شود.

وضعیت قطعی برق

منابع انرژی ضروری ترین پیش نیاز برای کسب و کارهای تولیدی هستند. حتما پیش از تهیه ی سوله از پایداری جریان برق منطقه اطمینان حاصل نمایید. قطعی برق تولید شما را متوقف کرده و عدم پایداری جریان به تجهیزات شما آسیب جدی وارد می کند.

مسیرهای تردد

در صورتی که برای انتقال مواد اولیه یا محصولات به تردد خودروهای سنگین نیاز است، این امکان را  در مسیرهای منتهی به سوله بررسی نمایید.

ملاک دوم – ابعاد سوله

حداقل مساحت مفید با توجه به نحوه چیدمان تجهیزات، فضای مورد نیاز برای انبار و …  قابل محاسبه است. برای اطمینان بیشتر و فراهم کردن امکان توسعه ی کسب و کار، مساحت  محاسبه شده را در عدد ۱٫۶ ضرب کرده و مبنا قرار دهید. (حداقل مساحت سوله باید برابر با مساحت مبنا باشد)

در قدم بعدی، بررسی نمایید ابعاد دهانه برای ورود و خروج مواد اولیه، خودروهای سنگین، تجهیزات و محصولات نهایی مناسب باشد. همچنین اگر نیازمند استفاده از جرثقیل سقفی یا دروازه ای هستید، مناسب بودن ارتفاع را بررسی نمایید.  (با توجه به فاصله ی محور جرثقیل از سقف و بیشترین ارتفاع مفید قلاب).

برای فعالیت هایی که حرارت زیادی تولید می کنند (مانند تولید ذغال چینی) ، مناسب بودن شرایط برای خروج دود و حرارت  را بررسی نمایید.

ملاک سوم – امکان استفاده از جرثقیل سقفی

در سوله های تیر ورقی و خرپایی، در صورت رعایت ضرایب طراحی برای ستون ها، امکان استفاده از جرثقیل سقفی وجود دارد. به عبارتی سوله ی شما ممکن است تیر ورقی یا خرپایی باشد اما قابلیت نصب جرثقیل سقفی نداشته باشد یا ظرفیت دلخواه شما را پشتیبانی نکند.

جرثقیل سقفی

ملاک چهارم – وجود انشعاب برای برق سه فاز

اکثر تجهیزات تولیدی نیازمند برق سه فاز (صنعتی) هستند. شاید فروشندگان ادعا کنند امکان تبدیل برق تک فاز به سه فاز وجود دارد ولی بخاطر داشته باشید در این روش شدت جریان محدود بوده و  اغلب موارد برای فعالیت های صنعتی مناسب نیست.

لذا وجود انشعاب برق سه فاز یا شرایط دریافت آن را برای سوله ی انتخاب شده بررسی نمایید.

ملاک پنجم- کف سوله

علاوه بر تراز و مسطح بودن کف سوله، کفپوش به کار رفته نیز اهمیت زیادی دارد. با آنکه در سوله های ارزان قیمت ممکن است از پوشش سیمانی استفاده شود، کف پوش ها با جنس، کارایی و ظاهر متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند.

در سوله های خودروسازی، تراشکاری، تولید قطعات صنعتی، انبار لوازم خانگی، ذوب آهن و …  که نیازی به استانداردهای بهداشتی خاصی نیست، کف پوش های بتن سخت گزینه مناسبی هستند.

در سوله های تولید لوازم آرایشی بهداشتی، بیمارستانی، تولید مواد غذایی و بصورت کلی هر فعالیتی که نیاز به رعایت استانداردهای GMP دارد یا بهداشتی بودن محیط از ضروریات است کف پوش های اپوکسی یکی از موارد قابل استفاده هستند. این کف پوش ها صرفا آنتی باکتریال نیستند، بلکه در انواع مختلفی همچون ضد اسید، آنتی الکترواستاتیک و صنعتی هم مورد استفاده قرار میگیرند.

در مواردی که کف سوله اختلاف دمای زیادی را تجریه می نماید یا آنتی باکتریال بودن حائز اهمیت باشد، مانند سردخانه های گوشت، تولید لبنیات و … کف پوش های پلی یورتان انتخاب مناسبی هستند.

سوله با کفپوش مناسب

ملاک ششم – پوشش دیواره ها و سقف سوله

دیواره ها و سقف سوله می توانند از جنس ساندویچ پنل های سقفی و دیواری از نوع پلی یورتان، ورق گالوانیزه ساده یا رنگی (به همراه پشم شیشه و توری مرغ) ، آلومینیوم ( به همراه پشم شیشه و توری مرغ) ، آلوزینک و یا حتی از جنس آجری یا سیمانی باشند.

ساندویچ پنل

ساندویچ پنل ها از دو لایه ورق فلزی تشکیل شده اند که بین آن ها عایقی از جنس پلی اورتان، Eps ، پشم سنگ یا XPS مورد استفاده قرار میگیرد و در ضخامت های متفاوت قابل استفاده هستند. بصورت کلی با توجه به دو لایه بودن صفحات ساندویج پنل و مونتاژ آسان آن ها در کنار یکدیگر، دیوارها و سقف های ساخته شده با این روش کیفیت مناسبی دارند.

حتما به جنس دیواره ها و سقف سوله توجه نمایید. در صورتی که حرارت بالایی در بخش هایی از دیواره ها یا سقف وجود دارد، مقاومت پوشش های استفاده شده را بررسی نمایید، یا زمانی که بهداشتی بودن محیط حائز اهمیت است از پوشش های منطبق بر استانداردهای مراکز بهداشتی استفاده نمایید.

نکته ی آخر …

برای گرفتن مجوزهای تولید لازم است شرایط و موقعیت جغرافیایی سوله از قواعد خاصی پیروی نماید که در راهنمای جامع مجوزهای تولید مورد بررسی قرار گرفته و مطالعه ی آن را توصیه میکنیم.